REVIEW THÀNH CỔ LẠNG SƠN

THÀNH CỔ LẠNG SƠN

Thành cổ Lạng Sơn hay còn gọi là Đoàn thành (phường Chi Lăng, TP Lạng Sơn) là di tích lịch sử cấp quốc gia. Hiện thời điểm xây thành chưa được xác định. Theo hai tư liệu lịch sử “Lạng Sơn Đoàn Thành Đồ” của Nguyễn Nghiễm và “Đại Nam nhất thống chí” của Quốc sử Quán triều Nguyễn, Thành cổ Lạng Sơn (Đoàn Thành) có thể được xây dựng khoảng từ cuối thế kỷ XIII đến đầu thế kỷ XIV. Đến năm Hồng Đức thứ 26 nhà Lê (1495) được tu bổ. Những lần sửa chữa tiếp theo là vào năm 1756-1758 triều Cảnh Hưng, năm 1837 nhà Nguyễn, năm 2001 cổng vòm phía Nam được tu bổ và cắm bia biển bảo vệ, tới năm 2005-2006 lại được tu sửa lớn.

Từ khi xây dựng, thành được xem như một trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của Lạng Sơn thời phong kiến. Vào thời bấy giờ, xung quanh thành cổ Lạng Sơn là chợ và phố xá nhộn nhịp, các hoạt động buôn bán hay giao thương với Trung Quốc lúc đó rất tấp nập.

Trước kia, thành cổ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm, giúp trấn giữ phòng thủ quân sự nơi cửa ngõ đất nước, nằm trong thung lũng thành phố Lạng Sơn, xung quanh có núi cao bao bọc. 

Thành cổ hình chữ nhật, có 4 cửa các hướng Đông, Tây, Nam, Bắc và 19 điểm canh, nay chỉ còn lại 2 cổng thành khá nguyên vẹn là phía Nam và Tây cùng một số đoạn thành, chạy từ phía Nam hang Dê lên trường Cao Đẳng Sư phạm Lạng Sơn ra đại lộ 1A cũ và ngược lên phía cầu Kỳ Cùng. Đoàn Thành Lạng Sơn được thành lập từ lâu năm, là 1 trong các các trấn án ngữ cửa ngõ hướng bắc. Xưa kia, Thành được thành lập với mô hình rất lớn, nằm trong có rất nhiều binh lính, bao quanh là chợ và phố xá đông đúc, vận động kinh doanh giao lưu với các thương nhân Trung Quốc ra mắt khá sống động. Thời Pháp có xây thêm nhiều trại lính, nhiều dinh thự trong thành. Chu vi trong của thành là 219 tầm 2 xích 5 thốn, chu vi ngoài là 586 tầm 8 xích 7 thốn (theo đơn vị đo lường cũ). Mặt Đông rộng 153 trượng 7 xích, mặt Tây rộng 140 trượng, mặt Nam rộng 273 trượng và mặt Bắc rộng 292 trượng. Chiều dài từ chân đến đỉnh là 5m, rộng 4m. Những bức tường thành được xây bằng gạch vồ với chiều cao khoảng 4 mét. Trên đỉnh tường thành gạch được xây chìa ra ngoài rộng khoảng 0,1 mét tạo thành một vòm mái để đảm bảo phần tường thành dưới. 

Qua những thăng trầm lịch sử, lúc này Đoàn thành chỉ còn 2 cổng thành là còn giữ được. Đây là cổng thành phía Tây và phía Nam. Phần cổng phía Nam dài hàng nghìn mét còn tương đối nguyên vẹn với móng nền xây bằng đá xanh và phần cổng xây theo lối vòm cuốn. Phần cổng phía Nam dài hàng nghìn mét còn tương đối nguyên vẹn với móng nền xây bằng đá xanh và phần cổng xây theo lối vòm cuốn. Phần chân thành và móng thành được thành lập lên từ các phiến đá lớn hình vuông vắn sắc cạnh hay bằng đá vôi màu xanh rất chi là chắc như đinh. Cho nên mà thông qua thời hạn hàng nghìn năm, bức tường thành vẫn giữ được dáng dấp cổ kính cho đến tận hiện nay. Nếu cổng thành phía Nam vẫn được mở để khách du lịch có khả năng đến tham quan và khám phá thì phần cổng thành phía Tây đã được xây bít lại. Phần tường thành này lúc này bao quanh một số trong những cơ quan quan trọng như Tỉnh Ủy, Bộ đội Biên phòng và Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh.

Vào năm 1999, thành được xếp hạng cấp quốc gia và là di tích lịch sử, công trình kiến trúc quân sự có ý nghĩa vô cùng đối với Việt Nam.“Thành cổ Lạng Sơn là di tích kiến trúc quân sự có vai trò quan trọng trong việc trấn giữ, phòng thủ nơi cửa ngõ biên cương của Tổ quốc. Cùng với những di tích khác trên địa bàn thành phố, Thành cổ thực sự là điểm di tích tiêu biểu giúp Nhân dân Lạng Sơn nói riêng và du khách gần xa nói chung hiểu thêm về lịch sử đất và người Xứ Lạng”-Tiến sĩ Hoàng Văn Páo, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa tỉnh Lạng Sơn nhận xét.

Đến tham quan di tích Thành cổ Lạng Sơn, du khách sẽ được khám phá những nét độc đáo của kiến trúc Thành cổ xưa, tham quan và hành lễ tại các ngôi đền linh thiêng nằm ở xung quanh Thành.

(Sản phẩm của FTC. Lưu hành nội bộ)