CUỘC CHIẾN THƯƠNG MẠI MỸ TRUNG LIÊN QUAN ĐẾN SẢN XUẤT CHIP

Bất lợi cũng như khả năng tự chủ sản xuất chất bán dẫn của Trung Quốc

CUỘC CHIẾN THƯƠNG MẠI MỸ TRUNG LIÊN QUAN ĐẾN SẢN XUẤT CHIP

Từ giai đoạn cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI, sự phát triển thần kỳ của Trung Quốc dẫn tới sự cạnh tranh khốc liệt với Mỹ. Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung nằm ở việc Trung Quốc mong muốn tự chủ trong ngành sản xuất chất bán dẫn trong khi Mỹ muốn giữ ưu thế của mình thông qua việc tự chủ nguồn tài nguyên chất xám quan trọng nhất thế giới này.

Washington hiện đang tăng cường các biện pháp hạn chế khả năng sản xuất chip tiên tiến của Bắc Kinh và muốn nắm giữ sự thống trị đối với công nghệ chiến lược này. Các động thái gay gắt của Mỹ có thể sẽ thúc đẩy các công ty Trung Quốc chuyển sang các nhà sản xuất chip nội địa để tránh những gián đoạn do nhà cung ứng nước ngoài.

Chất bán dẫn đã nổi lên như một trong những lĩnh vực cạnh tranh gay gắt nhất trong cuộc chiến công nghệ Mỹ-Trung. Có chức năng như mạch máu trong nền kinh tế hiện đại, xuất hiện trong vô số sản phẩm từ iPhone đến máy bay chiến đấu, con chip dù kích thước siêu nhỏ nhưng đóng vai trò to lớn như “chìa khoá” mở ra đột phá công nghệ trong tương lai. Những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm theo đuổi sản xuất chip quan trọng đang vấp phải sự cản trở ngày càng lớn từ phía Washington.

Giuwax tháng 12 năm 2022, Trung Quốc công bố việc nộp khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về việc Mỹ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip, gây ảnh hưởng lớn tới ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc.

Đáp trả, Mỹ đưa 36 công ty Trung Quốc vào "Danh sách thực thể" bị hạn chế nghiêm ngặt tiếp cận bất kỳ công nghệ nào của Mỹ. Những động thái này làm nóng lên cuộc cạnh tranh trong ngành công nghiệp bán dẫn giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.

Dù nhiều nỗ lực nhưng công nghệ chất bán dẫn của Trung Quốc vẫn còn nhiều lạc hậu so với Mỹ và đồng minh. SMIC và HuaHong cũng chiếm thị phần khá cao trong ngành nhưng vẫn kém xa so với đối thủ từ Đài Loan - Trung Quốc TSMC và Samsung Hàn Quốc. Trung Quốc sản xuất được chip 28nm. Nhiều đồn đoán SMIC tiến bộ nhất Trung Quốc nghiên cứu thành công chip 7nm trong khi đối thủ đã sản xuất được chip tiên tiến 3nm.

Theo tính toán Trung Quốc chỉ mới đáp ứng khoảng 30% nhu cầu chip cho các ngành sản xuất. Nước này phấn đấu đảm bảo cung cấp 70% nhu cầu từ năm 2025. Hành trình nâng tính tự chủ chip theo nhiều chuyên gia là vấn đề rất khó, bởi nó không chỉ là yếu tố tiền. Khó có quốc gia nào đảm bảo được quá trình khép kín sản xuất chip từ đầu đến cuối.

Tuy nhiên, Trung Quốc cũng đã nỗ lực cải tiến công nghệ trong 10 năm qua với những bước đi có hiệu quả. Ông Xu Zhaoyuan - Phòng Nghiên cứu Kinh tế và Công nghiệp, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Trung Quốc khẳng định: "Với những nỗ lực và đầu tư không ngừng, Trung Quốc đã có một nền tảng công nghiệp vững chắc cho sự phát triển kinh tế của mình, với niềm tin kinh doanh được nâng cao và cung cấp đủ động lực phát triển. Công nghiệp công nghệ cao trở thành lực lượng quan trọng dẫn dắt chuyển đổi, nâng cấp nền kinh tế và phát triển chất lượng cao".

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã tạo động lực để Bắc Kinh thúc đẩy mạnh mẽ các chiến lược tự chủ công nghệ. Điểm yếu của Trung Quốc đã lộ ra khi chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đưa tập đoàn công nghệ Huawei và tập đoàn sản xuất chất bán dẫn quốc tế SMIC vào "danh sách đen". Điều đó đã ngăn các công ty này mua các linh kiện của Mỹ như chip và phần mềm công nghiệp. Trong khi đó, những công ty công nghệ nhỏ, ít được chú ý, lại không ngừng bành trướng và ngày càng nhận nhiều ưu đãi trong chính sách. Các công ty này sẵn sàng trở thành "gã khổng lồ tí hon" trong lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc.

Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ Trungđã đang và sẽ còn tiếp diễn, tất cả phụ thuộc vào trình độ công nghệ và kế hoạch mà chính quyền Bắc Kinh đang theo đuổi.

(Sản phẩm của FTC. Lưu hành nội bộ)